Avrupa Komisyonu, 2024’te başlatılan X soruşturmasını bugün sonuçlandırdı. Komisyon, platformun mavi tik sisteminin kullanıcıya doğrulanmış izlenimi vermesine rağmen herkesin ücret ödeyerek bu işareti alabilmesi ve şirketin hesabın arkasındaki kişiyi gerçek anlamda doğrulamaması nedeniyle yanıltıcı olduğuna hükmetti ve 120 milyon euro para cezası kesti. Bu durum, çevrimiçi platformların “hizmetlerinde aldatıcı tasarımlara yer vermeme” zorunluluğunu içeren AB Dijital Hizmetler Yasası (DSA) hükümlerini ihlal ediyor.
Şeffaflık ve erişilebilirlik şartlarını da karşılayamadı
Komisyonun açıklamasına göre cezanın bir diğer nedeni de X’in reklam arşivinin DSA’nın şeffaflık ve erişilebilirlik şartlarını karşılamaması. Açıklamada ayrıca, erişilebilir ve aranabilir reklam depolarının, araştırmacılar ve sivil toplum kuruluşlarının dolandırıcılıkları, karma tehdit kampanyalarını, koordineli bilgi operasyonlarını ve sahte reklamları tespit etmesi açısından kritik öneme sahip olduğu vurgulanıyor.
X’in reklam arşivinde, süreci yavaşlatan tasarımsal engeller bulunduğu; ayrıca reklamın içeriği, konusu ve ödeyen tüzel kişi gibi temel bilgilerden bazılarının eksik olduğu belirtiliyor.
Buna ek olarak X, araştırmacılara kamuya açık verilerine erişim sağlamaması nedeniyle de yükümlülüklerini yerine getirmemiş sayılıyor. Şirketin kullanım koşulları, araştırmacıların kamuya açık verileri bağımsız şekilde toplamalarını yasaklıyor. Mevcut başvuru süreçlerinin ise gereksiz engeller barındırarak AB’deki sistemik risklere yönelik araştırmaları sekteye uğrattığı ifade ediliyor.
X’in, mavi tik uygulamasıyla ilgili ihlallerini gidermek için 60 iş günü, reklam arşivi ve araştırmacı verisi erişimiyle ilgili sorunları çözmek için ise 90 gün içerisinde alınacak somut önlemleri Komisyon’a bildirmesi gerekiyor. Komisyon’un Dijital Hizmetler Kurulu, şirketin eylem planını teslim aldığı tarihten itibaren bir ay içinde görüş bildirecek. Ardından Avrupa Komisyonu da bir ay içinde nihai kararını açıklayarak uygulanması için makul bir süre belirleyecek.
